Buitenaardse Wezens

Belinda Sallin over het vastleggen van het leven en de kunst van H.R. Giger in haar documentaire, Dark Star: H.R. Giger's World

2024

Er is een fascinerend verhaal dat Hans Ruedi Giger (1940-2014) vertelt over zijn jeugd aan het begin van de documentaire van Belinda Sallin Dark Star: HR Giger's World, waarin zijn vader hem een menselijke schedel gaf, aan hen geschonken door Ciba-Geigy. Hij beschreef hoe het eng voor hem was om de dood in zijn handen te houden toen hij 6 jaar oud was, maar hij trok hem met een touwtje over straat om te bewijzen dat hij niet bang was voor de dood. Dit zou nog maar het begin zijn van zijn fascinatie voor de dood, samen met geboorte en seks, als thema's in zijn kunst, om zijn angsten te overwinnen.

Giger was een beroemdheid in de wereld van de punk- en popmuziekscènes, en ontwierp albumhoezen en kunst voor bands als de Dead Kennedys, Danzig, Celtic Frost en Emerson, Lake & Palmer. Hoewel hij in de jaren zestig en zeventig films regisseerde, kent de sciencefictionwereld hem het best van zijn met een Oscar bekroonde ontwerpwerk voor Buitenaards wezen. Bovendien werkt zijn ontwerp aan Soort en de beroemde niet-geproduceerde Alejandro Jodorowski-bewerking van Duin behoren tot zijn vele grote prestaties. De invloed van Giger is ook te zien in de fetisj- en tattoo-culturen. Zijn kunstwerken, die als nachtmerrieachtig en angstaanjagend kunnen worden omschreven, zijn ook delicaat, maar penetreren de ziel.

Hij opende zijn labyrintische huis meerdere keren voor Sallin terwijl hij - en zijn naasten - nadacht over zijn leven en carrière. De documentaire is een prachtige en openhartige kijk op een van de beste beeldend kunstenaars van onze tijd. Blastr sprak met Sallin over haar geweldige reis met Giger en wat haar documentaire onderzoekt over de legendarische kunstenaar in zijn laatste jaren.

Van een eettafel die hij ontwierp, een tuinontwerp dat alleen uit zijn hoofd had kunnen ontstaan, wat dacht je toen je je voor het eerst realiseerde dat hij volledig is ondergedompeld in zijn eigen kunst?

Dit was echt fascinerend. Ik wilde geen conventionele biografie. Het was mijn bedoeling om de wereld zijn bijzondere huis en zijn tuin te laten zien. Hij leefde letterlijk in zijn kunst, met alle gevolgen van dien. Je kunt zijn biografie lezen in boeken of op internet, maar ik wilde de wereld laten zien waarin hij leeft, maar ook een eerlijke weergave zijn van Hans Ruedi Giger en zijn werk.

Je leert veel door je lens, maar je leert ook veel over H.R. Giger door zijn binnenste cirkel van assistenten te interviewen, waaronder zijn medewerkers, een ex-vrouw en Sandra Beretta, Gigers graficus, levenspartner en archivaris.

Ik had uren en uren van gesprekken en discussies met alle mensen rond Giger. Je hebt gesprekken voordat je gaat filmen, je hebt je onderzoek, ik deed het allemaal tegelijkertijd. Ik denk dat dit iets is dat Hans erg op prijs stelde; hij zag dat mijn onderzoek en kennis van zijn werk diepgaand was. Ik heb met veel mensen gesproken, maar uiteindelijk was het mijn beslissing om alleen diegenen op te nemen die te maken hadden met de wereld van Hans waarin hij (momenteel) leefde. Daarom heb ik niemand gefilmd met wie hij 30 of 40 jaar heeft gewerkt geleden, omdat hij geen relatie meer met hen had. Je kunt in de film zien dat Giger nogal zwak was met gezondheidsproblemen en niet graag veel sprak. Maar we hadden veel discussies en maakten deze film met de mensen om hem heen.

Hoeveel toegang kreeg je tot zijn wereld? Had je het gevoel dat er iets was dat Giger achterhield of voor zichzelf hield?

Nee, ik kreeg niet de indruk dat hij uit de buurt van de camera wilde blijven. Integendeel, hij was heel benaderbaar, hij had veel vertrouwen. Ik had het gevoel dat hij heel open was. Het was geweldig om daar te werken. Het was vrij ongebruikelijk in zijn leeftijd met zijn gezondheidsproblemen-Ik denk dat het een beetje provocerend is, in een samenleving die geobsedeerd is door jeugd, schoonheid en fitness -- hij is het tegenovergestelde. Hij was zich daar zeer van bewust. Hij wist vanaf het begin van de shoot wat hij precies aan het doen was en wilde dat allemaal laten zien. Naar mijn mening heeft hij zich met zijn deelname aan de film zichtbaar gemaakt in de eeuwige cyclus van geboorte, leven en dood. Je ziet het regelmatig terug in zijn werk. Als je wilt, zijn optreden in deze film is zijn laatste optreden.

Je laat zijn kunst ademen op het scherm en voor zichzelf spreken, zonder al te veel te graven over de details van een werk of project, of het nu albumhoezen voor rockbands of filmproducties waren. Maar deelde hij zijn mening over het werken aan? Buitenaards wezen , Soort , Duin of andere projecten?

schat, ik heb de kinderen laten krimpen

Ja, we hebben het meerdere keren gehad over zijn ervaringen, en het was erg grappig. Hij had een geweldig gevoel voor humor. Hij nam zijn werk zeer serieus, maar hij was nogal zelfironisch. Hij nam zichzelf niet zo serieus. Ik voelde me vaak toen we spraken over Buitenaardse wezens, bijvoorbeeld. Hij was in Zürich, waar zijn huis was, en hij zei: 'Ik zou twee of drie uur met 20th Century Fox praten, en ik kon geen Engels spreken, dus ik wist niet precies wat ze van me wilden, maar we konden het goed met elkaar vinden.'

Heeft hij ooit gesproken over Fox die meerdere keren naar de bron gaat en franchising? Buitenaards wezen? Mogelijk betekende het meer werk voor hem, maar kreeg hij ooit de indruk dat ze te veel op de put tikten of dat er nog steeds wrevel was over het gebrek aan goede creditering in die sequels?

Het is geen geheim dat werken met 20th Century Fox moeilijk voor hem was. Hij werkte heel graag met Ridley Scott, ze waren tot het einde bevriend. Voor Prometheus, ze ontmoetten elkaar bijvoorbeeld en bespraken welke nieuwe ontwerpen ze konden maken. Helaas kon hij ze door een beroerte niet dragen, maar je kon wel naar binnen kijken Prometheus dat hij de kunst en het ontwerp van Giger begreep. Bij de ander is dit niet het geval Buitenaards wezen films. Ik keek niet naar de contracten, of de financiën van hun overeenkomst. Dat was geen onderdeel van mijn film, maar op basis van wat Hans Ruedi me vertelde, was het moeilijk om met de studio samen te werken.

Wat leren diehard H.R. Giger-fans van je film?

Je kunt Hans Ruedi Giger bij hem thuis ontmoeten. Dat heb je nog nooit gezien. Dat lees je niet in een boek of op internet. Zijn huis is een kunstwerk op zich. Ik was zeer vereerd en bevoorrecht dat Giger me in zijn huis accepteerde. Ik denk dat het ook de binnenkant van hem weerspiegelt; je ziet deze dualiteit van duisternis en je zult ontdekken wanneer je hem ontmoet. Hij is een aardige en vriendelijke en gastvrije man.

Heeft de filmscope alles bereikt wat je wilde, of heeft het overlijden van H.R. Giger dat veranderd?

Ja. Ik deed alles wat ik wilde doen. We hebben zelfs promotiefoto's gemaakt voor de film vijf dagen voordat hij stierf. Ik was redelijk rustig, want ik dacht: 'We hebben het gedaan' en ik hoefde me geen zorgen meer te maken. Hij kon achterover leunen, rustig in zijn stoel zitten en wachten tot de film afgelopen is. Het was natuurlijk schokkend en heel, heel verdrietig [om te horen van zijn overlijden], omdat we midden in de montage zaten. Het had geen invloed op de film; Ik deed het vanaf het begin zoals ik het wilde, maar emotioneel veranderde het veel omdat er veel scènes zijn die me dierbaar zijn. We wilden bijvoorbeeld zijn museum fotograferen in het Chateau St. Germain in Gruyeres, Zwitserland. Hij voelde zich die dag niet zo lekker en wilde niet komen. Ik zei tegen hem: 'Het was belangrijk dat je kwam, om je in je eigen museum te zien.' Eindelijk kwam hij, en het bleek zijn laatste bezoek aan zijn eigen museum te zijn.

Het komt niet vaak voor dat we de gedachten kunnen vastleggen van een man die aan het einde van zijn leven in staat is om over zijn hele leven na te denken. Waar kreeg je de indruk waar hij het meest trots op was in zijn leven en zijn carrière?

Er is geen specifieke gebeurtenis of schilderij of kunstwerk waarvan hij zou zeggen: dit is het en dit niet. Het is een constante manier waarop hij naar beneden ging. Dus nee, ik kan je niets vertellen dat het belangrijkste was. Ik denk dat dit een kwaliteit van H.R. is, hij waardeerde al zijn werk.

Gezien de tijd die je hebt besteed aan het maken van deze film, moet je een persoonlijke band hebben gehad met H.R. Giger. Wat heb je uit deze ervaring gehaald?

Ik was zo verrast toen ik hem voor het eerst ontmoette, want hij was niet zoals ik had verwacht. Als je bijvoorbeeld een vooroordeel hebt, heb je een beeld in je hoofd dat hij dit of dat is. Dan ontmoet je iemand die het tegenovergestelde is. Hij zit nu in mijn hart, hij was zo'n aardig karakter, zo'n aardig persoon, en ik waardeerde hem enorm. Wat de meeste indruk op me maakte, is dat hij zijn dromen volgde, ongeacht wat mensen dachten of zeiden. Het moet best zwaar zijn geweest in de jaren '60 of '70, maar hij bleef op zijn eigen pad. Dit is voor mij erg inspirerend.

Hij deed wat hij wilde doen. Hij gebruikte alle tools, de media die hij wilde. Hij maakte films, albumhoezen, strips, videogames. Hij had een enorm spectrum van al zijn gereedschappen. Helaas kreeg hij niet de erkenning die hij verdiende, maar uiteindelijk was hij een tevreden mens. Dit is enorm. Ik vind het geweldig als je aan het einde van je leven kunt zeggen: 'Ik heb gedaan wat ik wilde, ik heb gezien wat ik wilde zien en ik ben tevreden.'

Is er nog iets dat je kunt zeggen dat anderen uit deze film of het werk van H.R. Giger kunnen opmaken, met name de herhaalde thema's geboorte, leven, dood en seksualiteit?

Ik was een paar dagen geleden in Parijs bij het kunsthuis voor hedendaagse kunst, en oa concept art, en daar staan mooie en betekenisvolle dingen. Maar ik zou dingen zien waarvan de kunstenaar niet weet wat ze me willen vertellen.

Met de kunst van H.R. Giger is het tegenovergestelde het geval. De kunst moet je veel vertellen als je met de beelden bezig bent. Dus het is interessant voor mij dat zijn figuratieve beelden deze filosofische soorten behoeften inspireren, zoals, wat zijn mijn angsten? Wat is kwaad en hoe manifesteert het zich? De esthetiek van zijn werk kan helpen [deze vragen te confronteren]. Giger visualiseert angsten op een manier dat als we ermee omgaan, we ze niet langer hoeven te vrezen, dat we ze kunnen accepteren. Dit is geweldig.

hoe lang is de slechte kerstman 2

Dark Star: H.R. Giger's World komt uit Zwitserland en de taal is Zwitsers-Duits. Het wordt gedistribueerd door Icaraus Films en KimStim en wordt in beperkte mate uitgebracht in meer dan 30 steden in de VS en Canada voor een korte vertoning in een kunsthuis bij jou in de buurt:

15-21 mei - New York, NY - Landmark Sunshine

15-21 mei - Los Angeles, CA - Landmark NuArt

15-21 mei - San Francisco, CA - Landmark Opera Plaza

15-21 mei - Berkeley, CA - Oriëntatiepunt Shattuck

15-21 mei - Providence, RI - Kabelbaanbioscoop

22-28 mei - Long Beach, CA - The Frida Cinema

22-28 mei - San Diego, CA - Landmark Ken

22-28 mei - Dallas, TX - Texas Theater

23-26 mei - Austin, TX - Alamo Drafthouse

23-28 mei - Houston, TX - Alamo Drafthouse

28 mei - 4 juni - Washington, D.C. - Landmark E St

28 mei - 4 juni - Vancouver, BC - The Cinematheque